Kilis avukat nafaka nedir?
Nafaka TDK anlamı itibariyle “1-Yiyecek parası, 2-Birinin geçindirmekle yükümlü bulunduğu kimselere mahkeme kararı ile bağlanan aylık” olarak tanımlanmaktadır.
Türk hukukunda ise kabaca ; boşanma davası devam ederken veya boşanma davasının sona ermesinden sonra yoksulluğa düşecek eşe ya da çocuğa bağlanan aylık ödenek olarak tanımlanabilir.
Kendisine Türk Medeni Kanunu’nda da yer bulan nafakanın 4 türü bulunmaktadır.
Nafaka’nın 4 Türü
4 çeşit nafaka türü bulunmaktadır ;
Tedbir Nafakası: Boşanma davasından önce veya boşanma davası açıldıktan sonra talep edilen ve davanın kesinleşmesine kadarki olan sürecte bağlanan geçici nafaka türüdür.
Tarafların boşanma sürecinde yaşam standartlarının olumsuz yönde değişmemesi açısından tayin edilen türüdür.
Boşanma davasının sonuçlanması ile beraber sona ermektedir.
Türk Hukuku yargılamalarında genellikle kadın taraf ve müşterek çocuklar için talep edilmekte olup geçici bir önlemdir.
Yoksulluk Nafakası: TMK 175’e göre; “Boşanma yüzünden yoksulluğa düşecek olan taraf , kusuru daha ağır olmamak koşuluyla geçimi için diğer taraftan mali gücü oranında süresiz olarak nafaka isteyebilir.
Nafaka yükümlüsünün kusuru aranmaz.” Bu türde talep edilebilmesi için belli bir takım şartlar aranmaktadır.
Taraflardan birinin bu yönde talepte bulunması gerekmektedir.
Dosyaya bakan mahkeme re’sen bu konuda karar veremez.
Yine kanun maddesinden anlaşıldığı üzere nafaka hem erkek hem de kadın tarafınca talep edilebilir.
Günümüzde sadece kadınlar tarafından alınmaktadır yönünde oluşan algı tamamıyla yanlış olup her iki taraf da talep edebilmektedir.
Bir diğer şart ise talep eden eşin kusursuz olması veyahut diğer tarafa nazaran daha az kusurlu olmasıdır.
Nitekim Yüksek Mahkeme’de bu yönde içtihatlarda bulunmaktadır. (T.C. Yargıtay 2. Hukuk Dairesi 20/11/2000, 14218/14480) Nafaka isteyecek eşin boşanma ile beraber yoksulluğa düşmesi gerekmektedir.
Burada kıstas ; talep eden eşin evlilik birliği devam ederken mevcut olan ekonomik ve sosyal koşullarının boşanma ile beraber sarsılacak veya azalacak olmasıdır.
Bir diğer ve son şart ise bunu ödeyecek olan eşin mali gücü ile orantılı olmasıdır.
İştirak Nafakası: Boşanma davası sonucunda müşterek çocuk/çocukların velayeti kendisine verilmeyen tarafın , yine ekonomik gücü ile orantılı olarak müşterek çocukların bakım ve giderlerine katılması amacıyla velayeti kendisine verilen taraf lehine hükmedilen nafaka türüdür.
TMK 182/3’e göre; “Velâyetin kullanılması kendisine verilmeyen eşin çocuk ile kişisel ilişkisinin düzenlenmesinde, çocuğun özellikle sağlık, eğitim ve ahlâk bakımından yararları esas tutulur.
Bu eş, çocuğun bakım ve eğitim giderlerine gücü oranında katılmak zorundadır.”
İştirak nafakası kamu düzenine ilişkin olup tarafların talepleri ile bağlı olmaksızın hakim tarafından tayin edilebilir. Kısaca hakim bu konuda re’sen hüküm kurmaktadır.
Yardım Nafakası: Türk Medeni Kanunu’nun 364. Maddesine göre ; ” Madde 364- Herkes, yardım etmediği takdirde yoksulluğa düşecek olan üstsoyu ve altsoyu ile kardeşlerine nafaka vermekle yükümlüdür.
Kardeşlerin nafaka yükümlülükleri, refah içinde bulunmalarına bağlıdır.
Eş ile ana ve babanın bakım borçlarına ilişkin hükümler saklıdır.” demek suretiyle sadece boşanma aşamasında olan eşten alınmadığını gösteriyor.
Boşanma ile alakası olmayan bu nafaka türünde yükümlüsü altsoy, üstsoy ve kardeş olabilmektedir.
Nafaka Artırımı
Nafaka çeşitlerinden bahsedildikten sonra; ekonomik ve sosyal durumların değişmesi halinde daha önce hükmedilen nafakanın artırılması ve azaltılması konusuna değinmekte fayda vardır.
Günümüzde enflasyon ve döviz kurlarında yaşanan dalgalanmalar, artışlar nedeniyle daha önce hükmedilen nafaka miktarları ihtiyaçları karşılayamaz hale gelmiştir.
Zira temel gıda ve ihtiyaçların dahi fiyatlarının artması neticesinde alım gücü düşmüş, yoksulluk ve açlık sınırı yükselmiş, vatandaşlar hayatlarının idamesi konusunda bir hayli zorlanmaya başlamıştır.
Bu değişimler karşısında nafaka alacaklısının atması gereken temel adımlardan biri lehine bağlanmış olan nafakanın günümüz koşullarına uyarlanması yani artırımını talep etmektir.
Elbetteki bazı şartları bulunmaktadır.
Türk Medeni Kanunu’nun 176. maddesinin 4’üncü Fıkrası’na göre;
“Tarafların mali durumlarının değişmesi veya hakkaniyetin gerektirdiği hallerde iradın artırılması veya azaltılmasına karar verilebilir.”
Yüksek Mahkeme ve Doktrinde nafaka artırımı için gereken şartlar şu şekildedir; Paranın değişen koşullar altında alım gücünün düşmesi,
Nafaka miktarının geçim giderlerini karşılamaktan uzak kalması,
Nafaka ödemekle yükümlü olan kişinin (nafaka borçlusunun) değişen ekonomik koşullarda daha iyi ekonomik şartlara sahip olması,
Nafaka alacaklısının (kendisine nafaka bağlanan kişinin) değişen ekonomik koşullarda daha kötü ekonomik şartlara sahip olması.
Nafaka artırımı davasında görevli olan mahkeme aile mahkemeleridir.
Aile mahkemelerinin olmadığı yerlerde Asliye Hukuk Mahkemesi’nde davaya açılmalıdır.
Yetkili mahkeme ise nafaka alacaklısının yerleşim yeri mahkemesidir.
Bu tarz davalar ortalama 2 ile 6 ay arasında sonuçlanmaktadır.
Nafaka hakkında merak edilen sorular
Nafakam yetmiyor ne yapmalıyım?
Yukarıda da bahsedildiği üzere nafakanın günümüz ekonomik koşullarına göre ihtiyaçları karşılayamaz hale gelmesi karşısında, nafaka artırım davası açılabilmektedir. Elbette bu dava açılırken haklı bir sebep ortaya konulmalıdır.
Nafaka miktarı önceden belirlenebilir mi? Bu konuda bir kıstas veya kanun maddesi var mıdır?
Nafaka, nafaka borçlusunun sosyal ve ekonomik imkanları da göz önünde bulundurularak güncel ekonomik şartlara göre mahkemece tayin edilir.
Eğitim Öğretim Hayatı Devam eden 18 yaşından büyük çocuk için nafaka alabilir miyim?
Evet, 18 yaşından büyük olup eğitim- öğretim hayatı devam eden çocuk için “eğitim nafakasına” hükmedilebilmektedir.
Bu nafaka için 18 yaşından büyük müşterek çocuğun bizzat talebi gerekmektedir.
Nafakamı alamıyorum. Eski eşim nafakamı ödemiyor. Ne yapabilirim?
Nafakanın tahsil edilememesi halinde birikmiş nafaka borcu icra takibi marifetiyle nafaka borçlusundan tahsil edilebilir.
Fakat icra takibine rağmen borçlu, borcu ödememekte ısrarcı olur ise icra ceza mahkemesine yapılacak bir şikayet ile geçmiş üç aylık nafaka alacağı için nafaka borçlusu hakkında 3 aya kadar tazyik (zorlama) hapis istenebilir.
Nafaka ne kadar devam eder?
Nafaka ölüm ya da kanunda yer alan başkaca şartların oluşması halinde kendiliğinden ya da yine kanun yolu ile sona erer.
Nafaka Davası Nasıl Açılır?
Nafaka davası yetkili aile mahkemesinde kanunen belirlenmiş olan süreler ve şartlar dahilinde açılır.
Birikmiş Nafakamı Nasıl Tahsil Edebilirim?
Nafaka, nafakaya hükmedilen karar tarihinden itibaren birikmeye başlar. Birikmiş nafaka icra yolu ile tahsil edilebilir.
Nafaka Davası Nasıl Açılır?
Resmi olarak veya resmiyet dışı ancak fiili olarak evliymiş gibi yaşayanlar, Boşanma ile yoksulluğa düşmeyecek olan kişileri,
Belirli bir geliri olan ve bu gelirle ekonomik olarak sıkıntı yaşamayan kişiler, boşanma davasında diğer eşe nazaran daha fazla kusurlu olan kimseler, kötü alışkanlık veya kumar bağımlısı olan kimseler..
Birikmiş Nafakamı Nasıl Tahsil Edebilirim?
Nafaka, nafakaya hükmedilen karar tarihinden itibaren birikmeye başlar. Birikmiş nafaka icra yolu ile tahsil edilebilir.
Kimler nafaka alamaz ?
Resmi olarak veya resmiyet dışı ancak fiili olarak evliymiş gibi yaşayanlar, Boşanma ile yoksulluğa düşmeyecek olan kişileri,
Belirli bir geliri olan ve bu gelirle ekonomik olarak sıkıntı yaşamayan kişiler, boşanma davasında diğer eşe nazaran daha fazla kusurlu olan kimseler, kötü alışkanlık veya kumar bağımlısı olan kimseler..
